Futbolun yalnızca bir oyun olarak değil aynı zamanda insan hayatında sürekli olarak etkisini sürdüren ekonomik bir değer olduğu bilinmektedir. Profesyonel kulüpler diğer orta ölçekli ve çok uluslu işletmelere göre çok farklı değillerdir. Kar elde etmek adına profesyonel bir biçimde yönetilmekte olan ve pazarlanan somut finansal ve maddi olmayan varlıklar ile bir araya gelmiştir. Futbol kulüpleri başka bir endüstrideki gibi enflasyon ve faiz oranları ile birlikte işçilik masraflarına tabi olarak farklı bir seyir izler. Futbol oyuncularının ücretleri genel iş eğilimlerine göre bazen kulüp ve işveren yıllık ciro oranında daha yüksek seviyelerde seyretmektedir. En yüksek oyuncu maaşları ve takıma başarı getirme ihtimali ise bu güçlü artışın bir sonucudur. Kriz üstüne kriz ile karşı karşıya gelen dünya da bu krizlerden etkilenmeyenler ise futbolcular olmuştur. Futbol endüstrisinde sosyal makroekonomik ortamı belki endüstrinin özellikleriyle birlikte atıfta bulunmak en iyi örnek olacaktır. Ortalama olarak futbol taraftarlarının demografik ve eğitim seviyeleri göz önüne alınmaksızın destekledikleri kulüp ile çözülemeyen bir bağa sahip olmaktadır. En medeni sayılan sosyal ortamlarda gayet saygın görülen kişilerin stadyum ortamlarında ne denli bir farklı görünüş sergiledikleri de aşikâre olduğundan futbolun psikolojik gücünün en somut halini göstermektedir.
Yıllar boyunca ve yaşam biçimindeki değişimden bağımsız olan futbol oyunu hayranların hayatlarında önemli bir yer edinmiş ve boş zamanlarını ve paralarını işgal etmiştir. Bu bağ ile fiyat ve talep esnekliğinin arkasındaki nedenlerdir ve kulüpler bunu korumak adına gayret göstermektedirler.
Bugün ise futbol ile ilgilenenlerin yaklaşık yarısı kadar stadyumlarda maç izlemeyen taraftarları oluşturmaktadır. Kulüplerin çıkarmış olduğu lisanslı ürünlere sahip olanların sayısı ise %30 civarında seyir etmektedir. Herkese taraftar demek doğru olmaz. Kimileri gerçek anlamda sadece izleyici iken bazıları ise de takımları hem maddi ve hem de manevi olarak tam olarak destekleyen katılımcılardan oluşturmaktadır. Durum böyle olduğunda insanları takımları adına yatırım yapmaya teşvik edecek motivasyonlarda değişiklik arz etmektedir. Örnek verilecek olursa sağlıklı bir biçimde yaşamak, kendine olan güvenin artırılması, fiziksel becerilerin geliştirilmesi ve stresle başa çıkma gibi ihtiyaçlar spor katılımcısı için önem teşkil ediyor iken spor seyircileri adına eğlence sosyalleşme gibi ihtiyaçları karşılar bir niteliğe sahip olmaktadır. En anlaşılır gelir kalemi olarak bilinen bilet satışı ile birlikte sponsorluk ve isim hakkı gibi muğlak olarak gözüken bütün gelir kaynakları ile birlikte anahtar rol tarafından da kendisindedir. Bilet ve lisanslı ürün satışı vb. kalemler ile doğrudan parasal katkı sağlayan taraftarlar doğrudan rol almadıkları kulüplerin başka kuruşlardan elde etmiş oldukları gelirlerin en büyük aktörü olmuştur.
Futbol örgütlerinin sahip olmuş olduğu taraftar ve tüketici tabanında etkin ve verimli olarak yararlanılmakta ve tüketici istekleri, ihtiyaç ve beklentileri göz önüne alınarak birinci adım tamamlanmaktadır. Hedef segmentleri ise onları daima doğru bir şekilde anlamaya çalışmaktır. Futbol takımlarını barındırmakta olan spor kulüplerinin vazgeçilmezleri arasında ise bu taraftar ve tüketicilerin davranışlarının ve tepkilerinin sebeplerini anlamaktır. Futbol endüstrisini oluşturmakta olan kulüplerin iç Pazar ve dış pazarda başarılı sonuçlara imza atması ile birlikte futbolun bütün dünyada geçerli bir biçimde yaygınlaşarak ülke olarak ekonomiye katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Örnek verilmek gerekirse Real Madrid Kulübü 2000 senesinde Florentino Perez ile göreve başladıktan sonra kulübü bir şirket anlamında yönetilmesi ile geçmişteki başarıları da temel alarak küresel bir biçimde markalaşmanın önemi üzerinde durulmuştur.
Dünyada uygulanan spor taraftarlarını segmente etme ve bunlara uygun yatırımlar yapılması ise yeni bir konu değildir. Real Madrid markası ise bugün itibari ile dünyanın en değerli markaları haline gelerek yıllık olarak 350 milyon avroluk gelir ile Avrupa ülkelerinde en fazla gelir sağlayan kulübü haline gelmiştir.
YORUM GÖNDER