Guatr Nedir, Belirtileri Nelerdir ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Guatr Nedir, Belirtileri Nelerdir ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Guatr nedir?

Guatr tam olarak, tiroid bezinin tümör dışı olan her hangi bir sebeple büyümüş halidir. Tiroid, hormonal sistem organlarından biridir ve boyunun ön tarafında olan, Adem elmasının denilen bölgenin hemen altında bulunan kelebek şeklinde olan bir bezdir. Tiroid bezinin görevi ise metabolizmayı düzenlemeye yardımcı olan iki ana hormon üretir; bu hormonlar triiyodotironin (T-3). tiroksin (T-4)

Vücutta iyod eksikliği meydana geldiğinde tiroid hormonlarının ( bunlar tıp dilinde T3, T4 olarak adlandırılır ) yapımının azalması ile beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan Tiroidi Uyarıcı Hormonun ( tıp dilinde kısaltması TSH ) artışı nedeni ile, tiroid bezinin büyümesine neden olarak guatr  oluşumuna yol açmasına Endemik Guatr olarak da isimlendirilir.

Guatr hastalığı, herkeste yada her yaşta görülebileceği gibi, özellikle kadınlarda ve 40 yaşlarından sonra çok daha sık rastlanmaktadır.

Doktorların boyun muayenesi esnasında tiroid bezinin büyümesini kolayca anlayabilmesine rağmen, bazı gerekli olan testlerin  yapılması gereklidir bu testler ;

-Antikor testi  (Anti TPO, Anti Tg)

-Hormon Testi (T3, T4, TSH)

-Tiroid Sintigrafisi (Hipertiroidi durumunda)

-Tiroid Ultrasonografisi

-İğne Biyopsisi

Guatr Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?

– Tiroid bezi çok fazla büyümüş ise, boyunda meydana gelecek olan şişlik bariz olarak guatra işaret eder. Fakat bazı durumlarda ise guatr belirtileri  baş ağrısı veya nedensiz olan kaşıntı olabilir. Hatta özel durumlarda bazı guatr hastalarında herhangi bir belirti görülmemektedir.

– Genel olarak bakıldığında en sık görülen guatr hastalığının belirtisi tiroid bezinin şişmesidir diyebiliriz. Bezin büyümesi sebebiyle, boyun bölgesinde ani olarak meydana gelen şişlik veya şişlikler oluşabilmektedir.

– Oluşan şişlikler cilt yüzeyinde oldukça belirgindir ve makyaj yaparken, tıraş olurken fark edebilirsiniz. Şişliğin boyutları göz önüne alındığında, küçücük bir şişlikten, boynun alt bölgesini tamamen kaplayacak kadar değişebilmektedir.

– Nadir olan durumlarda, aşırı olarak şişen tiroid bezi soluk borusu üzerine baskı yaparak nefes alıp vermeyi güçleştirdiği olabilir. Aynı baskı kaynaklı  hırıltılı nefes alıp verme, öksürük ve yutkunma güçlüğü ortaya çıkabilir.

– Fakat bu aşırı durumlar oluşmasının öncesinde,  var olan şişliği fark ederek bir uzman doktora gitme ihtiyacı duyarsınız uzman doktorunuz tiroid bezinin bu tehlikeli durumlara meydana gelmemesi için gereken müdahaleyi anında yapacaktır.

– Guatr hastalığı sebebiyle aşırı olarak şişen tiroid bezi boyun bölgesindeki  damarlara baskı yapma potansiyeli vardır ve kan akışını azalmasına neden olur. Bu durum yaşandığında oksijen azlığı nedeni ile baş dönmesi yaşayabilirsiniz.

Diğer Bilinen Belirtiler: Guatrın hastalığının diğer belirtileri arasında;  gözlerin şişmesi, kalp çarpıntısı, titreme, mide bulantısı, ishal, kusma ve  terleme bulunmaktadır.

-Ayna karşısında kolaylıkla fark edilen, boyun ön tarafında bulunan ve yutkunma ile hareketli görünen bir şişlik

-Boğazda bası yani sıkılıyor hissi

Nadir Olan Belirtiler Nelerdir ?

-Ani Ses kısıklığı

-Yutma ve yutkunmada güçlük

-Nefes alıp verirken darlık

Genel olarak büyük guatrlar bu belirtilen semptomları ortaya çıkarır.

Tiroid Bezinin Büyümesine Nedenleri Nelerdir ?

-Vücutta iyot eksikliği

-Nodüler  guatr (soliter – tek, multi – çoğul)

-Hashimoto hastalığı

-Graves hastalığı

-Enfeksiyon

-Hamilelik

Guatr Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Guatr hastalığının tedavisi oluşan guatrın büyüklüğüne, belirti ve aynı zamanda bulgularına, altta yatan sebeplere göre değişmektedir. Doktorlar aşağıda sıraladığınız tedavi seçenekleri önerilebilirler :

Gözlem: İyod eksikliği olduğu düşünülen durumlarda ilk olarak diyete İyod eklenerek bireyler takibe alınırlar. Guatr henüz küçükse, herhangi bir soruna sebep olmuyorsa ve normal olarak çalışıyorsa doktorlar herhangi bir müdahaleye yada ilaç uygulamaya gerek kalmadan sadece takip önerebilir.

İlaç Tedavisi: Hipotiroidi varlığı tespit edildiğinde  L-tiroksin ile tiroid hormonu replasmanı uygulanabilir. Tiroid bezi iltihabı oluşmuş ise doktorlar Aspirin veya  kortikosteroid ilaçlarını önerebilmeleri mümkündür. Hipertiroidi durumu meydana gelmiş ise hormon seviyesinin normale dönmesini sağlayacak olan antitiroid ilaçlar gerekli olabilir.

Cerrahi Tedavi: Yutma güçlüğüne, nefes darlığına yada estetik sorunlara sebep olan guatr söz konusuysa veya hipertiroidiye sebep olan nodüler guatr bulunuyorsa, ameliyat yapılarak tiroid bezinin bir kısmı yada tamamının alınması gerekebilir. Aynı zaman da  tiroid kanserlerinin tedavisi kesin olarak cerrahidir. Ameliyat esnasında alınan tiroid bezinin miktarına dayalı olarak ameliyattan sonra sentetik tiroid hormonu kullanılması gerekli olabilir.

Radyoaktif İyot: Bazı özel durumlarda, aşırı aktif tiroid bezi büyümesinden dolayı ameliyata alternatif bir yol olarak radyoaktif iyot tedavisi uygulanabilir. Radyoaktif iyot direkt olarak ağızdan alınır, kan dolaşımı sayesinde tiroid bezine ulaşır ve bu yöntemle tiroid hücrelerini tahrip eder. İşlem yapılması sonrasında, genel olarak yaşam boyunca sentetik tiroid hormonu kullanılması gerekir. Bu tedavi yöntemine halk arasında Atom Tedavisi olarak adlandırılmaktadır.