Kadınlarda Kistler ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Kadınlarda Kistler ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Kadınlarda yumurtalık ve tüplerin basit iltihabı, kisti, kanseri, apsesi, yapısal anormalliği kitle tanımlaması içindedir. Kist, tam olarak içi sıvı dolu olan kesecik anlamına gelmektedir. Aynı zaman da bu organlara komşu organların kitleleri yanlışlıkla yumurtalık yada tüplerinin kitleleri olarak değerlendirilmelerine neden olabilir. Bu kitlelerin anlaşılmasında bireyin verdiği bilgiler son derece önemlidir.

Belirtilere son derece dikkat edilmelidir

Bireyin yaşı, menopoz öncesi ve menopoz, üreme çağı, muayene bulguları, ultrasonografi ve diğer farklı görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır. Ağrı genel de sıkça görülen bir şikayettir ve iltihabi durumlar meydana geldiğine daha fazla hissedilebilir.

Karında şişlik, kitlenin büyüklüğü, asit varlığı, yeri, kistlik veya katı içerikli mi olduğu, bulunduğu yer, hareketli veya hareketsiz olması, tek veya çift taraflı olması, sindirim sistemi bozukluğu, adet düzensizliği,  sık olarak idrara çıkma oluşan kitlenin idrar yollarına bası yapması sonucu sidik borusunda ve böbreklerde genişleme,  aile içerisinde meme ve yumurtalık kanser öyküsü,  kıllar da artış veya saç dökülmesi olarak  değerlendirilir.

Kistlerde ultrason en önemli olan tanı aracıdır. Doppler ultrason, kan tetkikleri bakıldığında ur belirteçleri, gerektiği durumlarda tomografi ve MR kullanılabilir.

Ameliyata yapılmasına hangi durumlarda karar verilir ?

-Oluşan kitle 6 cm’ den daha  büyükse, ultrasonda bakıldığında içeriği katı ve karnıbahar görünümünde ise, asit oluşumu varsa, kitle süreklilik gösteriyor veya büyüyorsa ameliyat düşünülebilecek seçenekler arasındadır.

-Üreme zamanında 8 cm’ in altında tamamen kistik yapıya sahip olan bireyler kısa süreli olarak izlenebilir.

-Menopoz sonrasında 5 cm’ den daha küçük tamamen kistik yapıya sahip olanlar ultrasonografi yada ur belirteçleri ile izlenmesi gerekebilir.

-Kitlesi var olan çocuk yada gençlerde kanda ur belirteçlerine bakılması gerekir.

-Çocukluk zamanında bazı kitlelerde öncelik verilerek takip yapılmalıdır.

-Üreme zamanında kadında rahime ait kitle varlığı olduğunda gebelik dışlanmalıdır.

Kitlenin kötü huylu olma olasılığı var ise mutlak operasyon sırasında selim yada habis mi diye patalojik olarak inceleme yapılmalıdır. Kitle tedavisinde tanı ve tedavisi ne kadar erken yapılmaya başlanırsa o kadar yüz güldürücü sonuçlar elde edilir. 50 yaş altında oluşan kitlelerin nerdeyse yarıdan fazlası iyi huyludur. KİST sorun oluşturabilme olanağına sahiptir, sapı etrafında dönerek kangrenleşme ihtimali vardır, yırtılabilir ve bu duruma bağlı şiddetli karın ağrısı gelişir acil olarak ameliyat gerektirebilir, sindirim sistemine ait bulgular kusma yada bulantı meydana gelebilir.

Normal Olan Kistler Nelerdir ?

Folikül kistleri yumurta hücresinin çatlamaması sonucunda oluşur. Genelde patlarlar ve kaybolurlar. 5 cm’den küçük olurlar ve adet düzensizliği yapabilirler.

Gebelik kistlerinin oluşumunu bebeğin rahme yerleşmesini sağlayan hormonlar sağlar. Bu sebeple adet gecikmesine de sebep olabilir. Tedavi gerektirmez ve gebeliğin 4-5. Ayları içerisinde kendiliğinden kaybolur.

Yumurtalık kistleri iyi veya kötü huylu mu olur ?

İleri yaşlarda, menopozda kötü olasılık artar. Komşu dokulara yada organlara ne kadar yapışıksa kötü olasılık o kadar artar. Kötü huylu yumurtalık kitlesi en sık rastlanan kadın hastalıkları kanserleri arasındadır. Sırayla doğurganlık,  menopoz öncesi  yada sonrası döneme bağlı olarak kötü huylu olma olasılığı artış gösterir. Menopoz sonrasında oluşan  tüm kistlerden aksi kanıtlanana kadar kuşku duyulmalıdır.

Gebelikte kistleri hakkında bilinmesi gereken detaylar ;

Gebelikte oluşan kitlelerin % 95 gibi büyük bir oranı iyi huylu, % 5 gibi bir oranı ise kötü huyludur. Kitlelerin gebelik esnasında sapı etrafında dönme olasılıkları gebe olmayanlara göre çok daha yüksektir. 10 cm altında olan ve tek taraflı kistik hareketli, asiti bulunmayan gebeler 18 hafta olana dek takip edilebilir. Basit kistler % 90 oranla gerileme gösterir. Genel olarak tek taraflıdır. Basit kistlerde gerektiği zamanlarda iğne yapılarak kist aspire edilebilir. Süreklilik gösteriyor veya büyümeye devam ediyorsa operasyona karar verilebilir.