Kadınlarda Memeden Süt Gelmesi Proklatin Yüksekliği Nedir ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Kadınlarda Memeden Süt Gelmesi Proklatin Yüksekliği Nedir ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Hipofiz bezi ile salgılanan prolaktin hormonunun aşırı salgılanması halinde tıp dilinde hiperprolaktinemi adı verilir.

Prolaktin yüksekliği her daim hastalık sebebi ile olmaz. Gebelik, aşırı proteinli beslenme, stres, meme başının uyarılması ve yapılan egzersiz de prolaktin düzeyini arttıran sebepler arasındadır.

Kullanılmakta olan bazı ilaçlar da prolaktin düzeyinin artmasına neden artırabilir. Genel olarak bakıldığında psikiyatrik hastalık tedavisinde kullanılan ilaçlar, depresyon ilaçları, bünyesinde verapamil olan tansiyon ilacı, östrojen ilaçları yada doğum kontrol hapları prolaktin düzeylerinde artışa neden olabilir.

Hastalık sebebi ile prolaktin yükselmesi ise genel olarak şu durumlarda görülür:

-Hipofiz bezinde tümör oluşması :  Eğer oluşan bu tümör prolaktin salgılıyorsa  buna tıp dilinde prolaktinoma adı verilmektedir.

-Hipofizin herhangi bir nedenle travmaya uğraması

-Hipofiz bezinde bulunan sarkoidoz yada tüberküloz gibi hastalıklar

– Hipofizin ışın tedavisine yani radyasyona maruz kalması

-Tiroid bezi yetmezliği olması prolaktin yükselir

– Kronik olan böbrek yetmezliği ve siroz hastalığı nedeni ile prolaktin yükselir.

Makroprolaktin Nedir ?

Bazı durumlarda prolaktin molekül yapısı bozuk olabilmektedir. Bu durumun oluşması halinde yapılan ölçümler sırasında prolaktin yüksek çıkar. Asıl olarak bu yükseklik  molekülün bozuk olmasından meydana gelmektedir. Kesin olarak bir hastalık değildir. Bu sebeple prolaktin düzeyi yüksek olan bireylerde makroprolaktin  bakılmasında bu sebeple  fayda vardır. Prolaktini yüksek olan bireylerin yaklaşık % 20’si gibi oranlarda makroprolaktin vardır.

Prolaktin ve Prolaktinoma Yüksekliğinin Sebeğ Olduğu Şikayet ve Bulgular Nelerdir ?

Hipofiz bezinde bulunan ve prolaktin hormonu salgılayan aynı zaman da kanser olmayan tümörlere prolaktinoma denmektedir. Bunlar genel olarak iyi huylu olan tümörlerdir ve kesin olarak ilaç tedavisine cevap verir.

Prolaktinoması olan bireylerde prolaktin hormon yüksekliğine bağlı olarak kadın hastaların % 30 ile 80 oranında memeden süt gelmesi, çocuk olmaması, adetlerde azalma yada olmaması, libido yani  cinsel istek azalması, sıcak basması,  vajinal kuruluk, ağrılı cinsel ilişki, tüylenme ve kilo artışları meydana gelebilir. Bu meydana gelen şikayetlerin çoğu yüksek prolaktin sebebiyle yumurtalıktan östrojen az salgılanmasından kaynaklıdır. Erkek bireylerde ise empotans, testosteron azalması, vücut kıllarında azalma, sperm sayısında azalma, testislerde yumuşama ve  memelerde büyüme görülebilir. Bazı erkekler üzerinde kas kitlesinde azalma ve kan sayımında azalma ve enerji azalması olur. Hipofizde bulunan tümörlerin % 30-40 gibi bir oranını prolaktinoma meydana getiri ve kadınlarda çok daha sık görülür. Bireylerde kemik erimesi de görülebilir.

Hipofizde bulunan tümörün çapı son derece önemlidir. Çapı 1 cm den büyük olan tümörlere tıp dilinde makroadenom denmektedir ve prolaktinomaların büyük bir oranı mikroadenomdur.  Bu tümörler vücuttaki göz sinirine bası yapabilmelerinden dolayı önem taşır. Çapı 1 cm’den küçük olan tümörlere ise mikroadenom denmektedir. Genel olarak kadınlarda tanı konulduğundan dolayı prolaktinomaların büyük çoğunluğu mikroadenom durumundadır yani çapı küçük olur.  Erkekler üzerinde tanı konulduğunda prolaktinomalar genel olarak  makroadenomlar durumunda yani çapı 1 cm’den büyüktür ve vücuttaki göz sinirine baskı yapabilirler.

Teşhis Konulması :

Teşhis konulabilmesi için kanda bulunan prolaktin düzeyi ölçülür. Hafif derecede yükseklik varsa tetkikler tekrarlanabilir. Bireylerde ilaç kullanımı özellikle araştırılması gereken bir konudur. Prolaktin düzeyinde yükseklik bulunuyor ise bunun tiroid yetmezliğinden dolayı olup olmadığını anlamak için tiroid hormonlarına da bakılır. Kanda üzerinde üre, kreatinin ve karaciğer testleri yapılabilir. Kadınlar üzerinde mutlaka  gebelik testi de yapılmalıdır. Hipofizde tümör olup olmadığını anlaması adına hipofiz  MR tetkiki, imkan yoksa tomografi yapılabilir. Hipofizde tümör bulunuyor ise hipofizin diğer hormonları incelenmesi gerekebilir.

Tedavi Aşaması :

Prolaktin yüksekliği bulunan bireylerde ilaç tedavisi uygulanır. Doktorunuz size uygun olan ilacı verecektir. Bu ilaçlar bünyesinde,   bromokriptin  yada cabergolin olan ilaçlardır. Bu ilaçların kullanımında en sık rastlanan yan etkileri; tansiyon düşmesi, bulantı, halsizlik, nadir olarak görülen depresyon  ve kabızlıktır. Alınan ilacın dozunu yavaş olarak artırarak ve gece yatarken kullanılarak yan etkiler azaltılır.

İlaç tedavisi sayesinde hem prolaktin normale gelir hem de tümör küçülmeye başlar.

2 yıl kadar süren tedavi sonrasında, tümör boyutlarında en az %50’ ye varan oranlarda küçülme sağlandığında mikroadenomu bulunan bireylerde bromokriptin veya cabergoline dozu yavaşça azaltılarak  birey değerlendirilir.

Tümör durumu büyükse tedavi kesilmez ve devam edilir.

Gebe kalmak isteyen bireylerde bromokriptin ilacı tercih edilmektedir.

Gebelik esnasında mikroadenomun büyüme riski % 1 oranlarındadır. Laktasyon yani emzirme döneminde tedaviye ara verilmesi gereklidir.

Nasıl Yapılır Özel Haberi.