Neurofeedback Nedir? Ne İçin Kullanılmaktadır?

08/05/2017 - 18:00
0 Yorum
698 görüntüleme

Beyin dalgalarında düzensizlik görülmesi halinde uygulanan öğrenme yöntemine denmektedir. Beyne geribildirim sağlayarak beyini uyararak düzenleyen bir eğitimdir. Beyin dalgalarının bilgisayar ortamına aktarıp düzensiz olarak çalışan kısımları belirlenmesine dayanan beyin eğitimi de denilebilir. Öğrenme stratejisi de denilebilir. Sinir geribildirimi, nörolojik geribildirimi olarak da adlandırılmaktadır. Beyindeki elektrik akımlarının değiştirilebileceğinin kanıtlanması ile birlikte bu yöntem kullanılmaya başlanarak beynin üretmiş olduğu elektrik akımın değiştirilmesi öğretilmektedir. Eğitim esnasında ise beyin koşullanarak klasik koşullanmayı tekrar öğrenmektedir. İnsanlar çocukluk dönemi itibari ile bütün öğrendiklerini koşullanma yöntemi sayesinde beyne kaydeder. Bu kayıt durumu ise bazen istemeyen şekilde olabilmektedir. Bu doğru gitmeyen kısımların tespiti sağlanarak görsel ve işitsel uyarılar sayesinde beyin dalgaları düzenli bir hale getirilir. Diğer bir şekilde oyun teknolojisi ile birlikte kişilere özel terapiler sunulmaktadır. Bu yöntemle beynin adaptasyon yeteneğinden faydalanılmaktadır. Hastalığı tamamen ortadan kaldırma amacıyla değil de hastalığa yol açan durumları ortadan kaldırmak hedeflenmektedir.

Bu sistemin ilk çalışmaları 1958 yılında NASA tarafından başlatılmıştır. İlk zamanlarda astronotların eğitilmesi adına kullanılan bu yöntem ile beyin dalgalarına geribildirim yapılabildiğini ve beynin geri dönüş yaparak cevap verdiği ortaya çıkmıştır. Elmer ve Green ve Joe Kamiya bu yöntemin öncüleri arasında yer almaktadırlar. Beyin dalgalarının kontrol edilebileceğini ortaya çıkarmışlardır. Bu yöntem daha sonraları ise laboratuvar ve klinik ortamlarında kullanılmaya başlanmıştır. Araştırmalar esnasında kediler üzerinde yapılan deneylerde olumlu sonuçların alındığı tespit edilerek terapi yöntemi olarak kullanılmaktadır. Daha sonralarda ise önce maymunlarda ve sonralarda ise insanlar üzerinde denenmeye başlanmıştır. Hiperaktivite görülen çocuklar üzerinde pozitif sonuçlar elde edilmiştir. Sonraki yıllarda ise konu hakkında çalışmalar geliştirilerek günümüzde yüksek teknolojik imkanlar doğrultusunda uygulanmaktadır. Bu sistemin ilk cihazı Othmer ailesi şirketi tarafından üretildiğinden dolayı bu cihazlar ile kullanılan yöntemlere Othmer Yöntemi ismi verilmektedir. Geçmiş zamanlarda pahalı olan ekipmanlar aracılığıyla kullanılabilen bu yöntem daha sonraları teknolojinin gelişmesiyle birlikte bilgisayar sisteminde rahat bir şekilde daha makul fiyatlarla hizmet vermektedir. Ülkemizde ise 2000 yılı itibari ile kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır.

Bu yöntemin eğitiminde beyin dalgaları kafaya yerleştirilmiş olan çeşitli algılayıcılar ile bilgisayara bağlanarak beynin görüntüsü ortaya çıkarılmaktadır. Kayıt sistemi sayesinde karşılaşılan veri tabanındaki sapma yerleri tespit edildikten sonra bu sapma yerlerindeki beyin dalgalarının değiştirilmesi yapılır. Bunu kişi kendisi yapmayı öğrenir. Beyin ise öğrendikten sonra veya başka bir yöntem aracılığıyla ödüllendirilir. Ödüllendirme sonucunda ise beyin bilinçaltından kendini değiştirir. Örnek verilecek olursa beyindeki dikkat bölgesinde yer almakta olan alfa ve teta dalgalarında normalden fazla miktarda bir artış görüldü. Bu dalgaların o bölgelerde oluşmasını istemediğimiz halde beyin dalgaları bunu fazla üretmektedir. Bölgeye bir sensor yerleştirilerek bilgisayar ekranına yansıtılarak üç boyutlu bir oyuna dönüştürüp dalga ve oyuna dikkat edildiğinde ise alfa ve teta dalgalarında bir düşme görülmektedir. Nedeni ise bu dalgaların fazla üretilmesi sonucunda dikkat azalıyordu. Eğitim esnasında ise dikkat ile ilgili olan beta dalgası yükselmeye başlayarak sağlıklı olan dalgalarda artış görülmesiyle birlikte sağlıksız dalgalarda azalış meydana gelmektedir.

Bu sistemin kullanıldığı sorunlar;