Şaşılık Nedir, Nasıl Oluşur ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Şaşılık Nedir, Nasıl Oluşur ve Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Şaşılık nedir?

Şaşılık iki gözün, uzakta olan bir cisme bakıldığında, optik eksenlerinin paralelliklerinin bozulması durumuna şaşılık denir. Dünya üzerinde yapılmış olan araştırmalar dikkate alındığında toplumların % 2’sinde belirgin olarak monifest adı verilen şaşılığa rastlanmıştır. Toplumun % 4‘ünde ise gösterilemeyen yani diğer bir adı ile demonstre edilmeyen üç boyutlu görme kusurlarına rastlanmıştır. Tembellik tıptaki adı ile ampliopi ekseriyet olarak geri dönüşümlü olmaktadır. Fakat zamanında teşhis ve bunun yanında tedavi edilmediği zaman ilerleyen yaşlara dayalı olarak tedavisi kesinlikle mümkün olmamaktadır. Şaşılık aslında bir tembellik nedeni olup, bu yönünden dolayı da ayrı bir önem arz eden hastalıklar arasındadır. Şaşılığın, yatay kaymalar yani içe-dışa ve dikey kaymalar yani yukarı-aşağı olmak üzere kendi arasında çeşitli şekilleri vardır. Göz kayması yani şaşılık her yaşta ortaya çıkabileceği gibi, çocukluk yaşlarında da sıklıkla görülebilmekte, bu yaşta ortaya çıkan şaşılıklarda özellikle anne-babalara büyük görevler düştüğünü söylemeliyiz.
Gözde kaymanın kendiliğinden düzelebileceği ümidi ile beklemek çok yanlıştır. Günümüzde anne ve babaların merak ettiği çocuğumun gözü kayıyor mu ? sorusunu ve bu sorunun altında yatan birçok detayı dikkate almaması ciddi bir sorundur. Şaşılık tedavisi konusunda erken teşhis ve tedaviye başlanması son derece önemlidir. Tedavi kısmında geç kalınması sonucunda, tedavi başarısını etkilemekte, belli bir yaştan sonrası için ise başarı şansı oldukça azaltmakta, hatta neredeyse imkansız hale getirmektedir. Bu sebeple, şaşılık hastalığında anne ve baba aynı zaman da hekim üçgenine büyük görevler düştüğünü bilmelisiniz. Çocuklarda anne ve babanın dikkatini çeken normalin dışında olan bir bulgu yada belirti tespit edildiği zaman ihmal edilmemeli, çocuktur sonra düzelir gibi düşüncelere kapılanılmamalıdır. Kaymanın kendiliğinden tedavi olmadan düzeleceği ümidi ile beklemek son derece yanlıştır.

Şaşılık nedenleri Nelerdir ?

Şaşılık ile birlikte olan hastalıklar ve durumlar : Gebelik sırasında olan problemler ; rahim içi enfeksiyonlar, prematüre doğum, doğum travması diğer bir anlatımla forseps vakum, ailede kayma hikayesinin bulunması, doğumsal kaynaklı anomaliler, kromozom hastalıkları, zihinsel gerilik, düşük sağlık seviyesi ve çeşitli göz hastalıkları. Ekseri olarak vakalarda şaşılık nörolojik yada göz hastalıklarıyla birlikte olmayabilir. Bazı durumlarda ise tembellikten dolayı kaymaya sebep olurlar. Kaymaya neden olan hastalıklar; kapak düşüklüğü, yüksek kırma kusurları, gözün gelişim bozukluğu ve göz içi hastalıkları olarak sayabiliriz.

Küçük Çocuklarda Görme Testi Nasıl Yapılır ? 

Toplumunuzda bu kadar sık görülen şaşılık hastalığı için anne ve babalara büyük görevler düştüğünü belirtmiştik. Çocuklarda bulunan göz kaymalarında anne-babalar nelerden şüphe etmesi gerekenler ;

-Çocukta bakış pozisyonunda iken gözlerdeki asimetrizm.

-Çevrede bulunan bireylerin bu durumu belirtmeleri.

-Çocukta görülen anormal baş pozisyonu, çocuğun başını yan tarafa eğmesi yada dik tutamaması.

-Çocukta görme problemi varsa, özellikle de televizyona yakından bakıyorsa kırma kusurları açısından bunun yanında şaşılık açısından şüphelenilebilir.

-Şüphelenme durumlarının dışında esasen çocuk normal şartlarda doğduktan sonra, 1 yaşında ve ardından 3 yaşında göz doktorlarıyla mutlaka görüştürülmelidir.

Gözde Kaymanın Düzeltilmesi Nasıl Yapılır ?

Gözde Kaymanın düzeltilmesi sadece optik yada cerrahi tedavi ile mümkün olabilir.

Göz Kaymasında Optik Tedavi Nedir ?

UK/U oranlarının normal olduğu akomodatif olan şaşılıklarda en geçerli tedavi metodu gözlüktür. Şaşılığın başladığı yaş itibariyle çocuğa daimi olarak gözlük taktırılır. UK/U oranlarının yüksek olduğu durumlarda ise bifokal yani daha açık bir anlatımla uzağa ayrı, yakına ayrı gözlük verilmektedir.

Göz Kaymasında Cerrahi Tedavi Nasıl Yapılır ?

Genel olarak gözün farklı uzaklıklarda bulunan cisimleri net olarak göremediği yani akomodatif olmayan veya kısmi akomodatif olan şaşılıklarda uygulanmaktadır. Bu yöntem kullanılarak göz dışında bulunan kasların çekme kuvvetleri azaltılır yada çoğaltılarak tedavi edilir.

Tembellik (ampliopi) Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Kullanılan çeşitli yöntemler arasında en çok tercih edilen kapatma yöntemidir. Sağlam gözün üzeri kapatılarak tembel gözün çalışması amaçlanır. Genel olarak kapatılan gözünde bir süre sonra tembelleşeceği esas alınarak, iki yaşına kadar olan küçük çocuklardan kapatma işlemi dönüşümlü olarak uygulanmaktadır. Eğer iki yaş ve altı yaş arasında görme derecesi saptanabileceğinden dolayı sağlam göz daimi olarak kapatılır ve her hafta düzenli olarak görme derecesi ölçülmektedir.

Binoküler Görmenin (iki gözle üç boyutlu görme) Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Şaşılık tedavisi içerisinde en güç olanı binoküler görmenin düzeltilmesidir. Bu tedavinin yapılabilmesi için kaymanın ve aynı zamanda tembelliğin daha önceden mutlaka tedavi edilmiş olmaları gerekmektedir. Binoküler görme özel olan alet yada yöntemlerle geliştirilmeye çalışılmaktadır.

Şaşılık Tedavisinin Önemi ;

Şaşılık tedavisi konusunda erken teşhis ve tedaviye başlanması son derece önemlidir. Tedavi kısmında geç kalınması sonucunda, tedavi başarısını etkilemekte, belli bir yaştan sonrası için ise başarı şansı oldukça azaltmakta, hatta neredeyse imkansız hale getirmektedir. Bu sebeple, şaşılık hastalığında anne ve baba aynı zaman da hekim üçgenine büyük görevler düştüğünü bilmelisiniz. Kesinlikle geç kalınmadan acaba düzelir mi ? Biz yanılıyor olabiliriz gibi düşüncelerden arınarak göz muayenesine götürmelisiniz. Hastalık ne olursa olsun erken teşhis hayat kurtarır bunu asla unutmamalısınız. Sağlıklı ve mutlu günler dileğiyle.