Günümüz de insanlığın en büyük sorunu olarak stres ilk sırada yer almaktadır. Aslında insanlık tarihinin en rahat olması gereken çağında yaşamamıza rağmen daha yoğun bir şekilde stres yaşıyoruz. Bunun nedeninde insanların her zaman daha fazlasını istemesi ve sanki hiç ölmeyeceklermiş gibi hareket etmelerinin başlıca nedenler olduğu söyleyebiliriz. İş yerinde yaşanan sıkıntılar, mali problemler, ailevi sorunlar gibi çok detaylı maddeler bulunabilir. Stres belirli bir seviyede olduğu zaman aslında o kadar da zararlı değildir. Bizleri motive ederek kapasitemizin yükselmesi konusunda yardımcı olur. Ancak bunun belirli bir sınırı vardır. O sınırın üzerine çıkıldığında stres zarar vermeye başlayacaktır.
Stres Nedir?
Elle tutulan gözle görülen bir olgu değildir. O nedenle stres kavramı tamamen beynimiz tarafından oluşturulan bir olgudur. Beynimiz tarafından bir tehdit hissedildiğinde, otomatik bir şekilde kimyasal reaksiyonlar verilir. Bu reaksiyonların başlama nedeni yaralanmamızın önüne geçmek için yardımcı olmak amacıyla yapılır. Reaksiyon tekniği ise savaş ya da kaç olarak bilinen bir stres yanıtı olarak kabul edilmektedir. Bu durum esnasında kalp hızımız artacaktır. Nefes alışımız hızlanır, kaslarımız da belirli bir gerginleşme yaşanır ve kan basıncımı otomatik olarak yükselir. Bu durumların oluşmasında ki amaç kendinizi korumanız için harekete geçmenizi sağlamaktır. Vücudun tepki vermesini sağlamak için yapılacak hareketlerin ortaya çıkması stresin oluşma seviyesini arttıracaktır.
Stres vücudumuz tarafından belirli bir seviyeye kadar savaşılabilir. Bu durum sürekli hale geldiğinde ve kronik bir seviyeye yükseldiğinde otomatik olarak savaşma ihtimali de ortadan kalkacaktır. Savaş ya da kaç stres yanıtında bu sefer ortaya kaç seçeneği ortaya çıkacaktır.
Stres Belirtileri Nelerdir?
Stresin fark edilebileceği çok sayıda belirti bulunmaktadır. Stres duygusal, bilişsel, fiziksel ve davranışsal belirtiler ile görülebilir. Bazen de stres belirsiz durumlar ile ortaya çıkabilir. Ancak genelde bahsedeceğiniz durumlardan herhangi biriyle karşılaşma ihtimalimiz çok yüksektir.
Kolay bir şekilde ajite olma ve karamsar düşünmek, kontrolü hızlı bir şekilde kaybetmek, boğuluyormuş hissine kapılmak, zihninizi dinlendirememek ve dinginleşme zorluğu yaşamak, kendinizi sürekli kötü hissetmek ve depresif bir yaşam tarzı benimsemek duygusal belirtilerdir.
Fiziksel belirtileri arasında ise baş bölgesinde ağrı, enerjide düşüklük, midede rahatsızlanma, ishal, mide bulantısının artması, farklı vücut ve kas ağrıları, göğüs bölgesinde ağrı ve kalp atışında hızlanma sayılabilir. Ayrıca uykusuzluk, sürekli soğuk algınlığı ve enfeksiyon kapılması, cinsel isteksizlik durumu, terli eller ve ayaklar, kulak çınlaması, ağız kuruluğu, diş gıcırdatma ve çene de kenetlenme durumunun yaşanması fiziksel belirtilerdir.
Bilişsel olarak da stres belirtileri ortaya çıkabilir. Kaygı, yarışma düşüncesi, odaklanma problemlerinin artması, düzensizlik, unutkanlık, kararsızlık ve karamsar olmak gibi durumlar olarak ifade edilebilir. Son olarak da davranışsal sorunlarına bakalım. Sorumluluklardan kaçma alışkanlığı, alkol ve sigara tüketiminin artması, iştah değişikliği, yemek yememe istediğinin yüksek olması, tırnak yemek ve bacak sallama durumunun yaşanmasının artması davranışsal belirtilerdir.
Stresin Uzun Vadeli Sonuçlar
Stres kısa vadede olursa büyük bir sorun teşkil etmez. Kolay bir şekilde atlatılabilir. Ancak stresin seviyesi giderek yükseldiğinde ve uzun süre bu seviyede yaşandığında etkileme seviyesi daha yüksek olacaktır. Özellikle stres kronik bir hal aldığında ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde getirecektir. Depresyon, anksiyete ve kişilik bozukluklarına neden olabilir. Kalp damar sorunlarının sayısının artması, obezite sorununun nedeninin artması ve menstrüel sorunlar, cilt ve saç sorunlarının görülmesi gibi ihtimallerin sayısı artacaktır. Bu durum kesinlikle göz ardı edilmemeli ve gerekli tedavi programı uygulanmalıdır.
YORUM GÖNDER