TEFE-TÜFE Nasıl Hesaplanır?

Enflasyonun ne olduğunu bilmeyen yoktur diyebiliriz. Ürünlerin üzerinde bulunan fiyatların genel anlamı ile artışını ifade etmektedir. Bilinmesi gereken bir başka detayda enflasyonun iki farklı şekilde olduğudur. Bu TEFE ve TÜFE olarak ifade edilir. TEFE, Toptan Eşya Fiyatları Endeksini ifade ederken, TÜFE’de Tüketici Fiyat Endeksinin kısaltması olarak kullanılmaktadır. Açılı bu şekilde olmasına rağmen TEFE, ekonominin arz yönündeki enflasyonu ifade etmektedir. TÜFE’de enflasyonun talep kısmında yaşanan fiyat artışlarını ifade etmektedir.

Genel hatları ile bu iki terimin ne demek olduğunu sizlere açıklamaya çalıştık. Her ayın sonunda aylık oranlar hesaplanırken yılsonunda ise yıllık enflasyon oranları hesaplanmaktadır. Şimdi sizlere bunların nasıl hesaplandığını kısaca anlatmaya çalışalım.

Tüfe Nasıl Hesaplanır?

Tüketici Fiyat Endeksinin nasıl hesaplandığını anlatarak yazımıza devam edelim. Tüm ülke pazarlarında tüketilen tüm malları içine alan hesaplamaları ifade eder. Yani insanların ister günlük ihtiyaçlarını karşılamak için isterlerse de diğer ihtiyaçlarını karşılamak için aldıkları mallardaki fiyat değişikliklerini ifade etmektedir. TÜFE’nin hesaplanmasında 444 adet mal bulunmaktadır. Sadece temel ihtiyaçlarımız değil aynı zamanda eğlence amacı ile yaptığımız harcamalarda bu hesaplamanın kapsamına girmektedir. TÜFE listesinde olan bazı ürünlerin listesi şu şekildedir.

Otomobil, Bulaşık makinesi, Dergi, Gazete, Tuvalet Kağıdı, Katı meyve suyu sıkacağı ve sağlık sigortası gibi çeşitlilikte olmaktadır. TÜFE’nin hesaplamasını basit olarak şu şekilde anlatabiliriz. Bir markete girdiniz ve bazı ihtiyaçlarını alarak çıktınız. Bunun karşılığı olarak 100 TL ödeme yaptınız. Bu markete 3 ay sonra gidip aynı ürünleri tekrar aldınız bu sefer 105 TL ödediniz. Bu ürünlerin enflasyonunu ifade etmektedir.

TEFE Nasıl Hesaplanır?

Mantık olarak TÜFE ve TEFE’nin hesaplaması aynıdır. Ancak ikisini birbirinden ayıran en önemli detay içerilerine aldıkları listelerdir. TEFE’nin listesine nihai tüketicinin alacağı ve direkt olarak tüketeceği malları almamasıdır. Hammadde ve yarı mamulleri kapsamaktadır. TÜFE’de raf fiyatı alınırken, TEFE’de rafa gelene kadar geçtiği tüm süreçler hesaplanmaktadır.

Bu iki terim temelde enflasyonun hesaplanması için kullanılmaktadır. Genel anlamda ise devletin ekonomik politikalarını belirlemesi için çok önemli bir kapsamaktadır.