Türkiye Güven Endeksi Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Ekonomimiz de yaşanan gelişmeleri yakından takip etmek ve gelecekte olabilecek gelişmelere karşı beklentileri belirlemek için dikkat edilmesi gereken bir endekstir. TGE kısaltması ile birlikte kullanılır. Bu endeksin nasıl hesaplanacağı, tam olarak neyi ifade ettiği ve nasıl hesaplandığını detaylı bir şekilde aktarmaya çalışacağız. Tüketici Güven Endeksi ekonomik verilerin açıklanmadan önce tahmin edilmesi amacıyla önce bir görevci olarak kullanılır. Bu endeks ekonomi içerisinde sürekli olarak kullanıldığı mutlaka duymuşsunuzdur. Ekonomi programlarında, köşe yazılarında uzmanlar ekonomi ile ilgili tahmin yapmak istediklerinde bu endeksten yardım alırlar.
Tüketici Güven Endeksi Nedir?
Ülkemize yabancı bir terimin Türkçeleştirilmesi sonucunda kazandırılmıştır. İngilizcesi Comsumer Confidence Index olan bu terimin İngilizce kısaltması da CCI’dır. Aylık olarak anketlerin Ülke genelinde rastgele seçilen şehirlerden belirlenen hanede ki insanlara yapılır. Bu anketin içerisinde o hanede yaşayan kişilerin mali durumları, o an ki ekonomik koşullarla ilgili sahip oldukları fikirler ve ilerleyen zamanlarda ekonomiden neler bekledikleri gibi sorulara verdikleri cevaplara göre hesaplama işlemi yapılır. Bu endeksin yapılmasında ki en büyük amaç tüketici kesiminin gelecekte harcamalarını hangi alana doğru kaydıracaklarını belirlemek içindir. Daha çok harcama mı yapacaklar yoksa tasarrufa mı yönelecekler. Düzenli olarak her ay yapılan tüketici güven endeksi anketleri her ayın 15 inde yapılmaktadır. Aynı ayın son günü ise yayınlanmaktadır.
Anketin içerisinde daha detaylı sorularda bulunur. Anketin yapıldığı tarihten önceki 12 aylık süreçte kişinin ailesinin ekonomik durumu ve aynı ailenin gelecekte ekonomik olarak ne beklentisi olduğu soruları sorulur. Ayrıca önlerinde ki 3 aylık süreçte ailenin borç paraya ihtiyaç duyup duymayacağı da sorulur. Özellikle dikkat edilen bir konuda tüketicinin dayanıklı mallar olarak ifade edilen ürünlere yapabilecekleri harcamalar detaylandırılmaya çalışılır. Bu cevapların içinden gelecek 12 aylık süreç içerisinde ülke ekonomisinde ailelerin maddi durumunun, işsizlik beklentisinin hepsi içine katarak hesaplanması yapılır.
Endekse katılan kişiler verilen cevaplara göre 0 ile 200 arasında bir değer kullanılır. Eğer verilen cevaplar pozitif çıkarsa endeks 100’ün üzerinde puan alır. 100’ün altında çıkması durumunda beklentinin kötümser olduğu ifade edilmektedir. Anket ülke genelinde ayın 1 ile 15 arasında yapılır. Bu yazının yayınlandığı tarihte Türkiye’de farklı hanelere TGE anketi yapılıyor. Bu anketin sonuçları ay sonunda Ulusal Veri yayınlama takvimine göre özel bir TGE bülteni ile açıklanacaktır.
Çok sayıda farklı değişkene bakılıyor bu anket yapılırken. Kişinin maddi durumu, ekonomi ile o kişinin detayları görüşler ve beklentileri, tasarruf etme imkanları gibi ana değişkenler olarak kullanılır. Ayrıca anketin içinde taşınmaz ve otomobil satın alma, tüketicileri ilgilendiren fiyatlarla ilgili beklentiler, maaş beklentileri kullanılan değişkenler arasındadır. Ülkemiz de Ağustos ve Temmuz ayında yapılan anketlere göre Tüketici güven Endeksi sırası ile Yüzde 67 ve yüzde 74 olmuştur. Yani buradan anlayacağımız kötümser bir hane halkı beklendi düzeyi bulunuyor.
TGE Nasıl Hesaplanır?
Bu anket TÜİK ve Merkez bankasının işbirliği ile yapılmaktadır. Bu çalışmanın sonuçlarının açıklanmasına göre Temmuz ayına göre Tüketici Güven Endeksi yüzde 11 oranında artış göstermiştir. Tek bir oran olarak açıklanmaz. Farklı oranlar halka sunulur. Örneğin hanenin o ay beklentisi ağustos verilerine göre yüzde 94 olmuş geçen aya yüzde 6’lık bir artış sağlanmıştır. İnsanların ülkenin ekonomik durumu ile ilgili beklentileri ise Temmuz ayına göre yüzde 13’lük bir artış göstererek 101 değerine ulaşmayı başarmıştır. İnsanlar etrafta yaşanan kötü olaylara rağmen ekonomi konusunda iyimser bir görüşe sahiptiler.
YORUM GÖNDER