Virüs Nedir ve Virüslerin Neden Olduğu – Viral Hastalıklar Nelerdir ?

Virüs Nedir ve Virüslerin Neden Olduğu – Viral Hastalıklar Nelerdir ?

Virüs Nedir?

Virüsler, dünyada bilinen en küçük bulaşıcı ajanlardır. Virüslerin gerçek olarak yaşayan organizmalar yada sadece belirli şartlar oluştuğunda kendi kendine üreyebilme yeteneğine sahip molekül kümeleri olup olmadıkları uzun sürelerden beri tartışma konusudur. Virüslerin asıl olarak yaptıkları tek aktiviteleri kendi kopyalarını oluşturabilecekleri organizmaların hücrelerini doğrudan işgal etmektir. Yaşayan hücreler dışında virüsler tamamen etkisizdir.

Virüs Oluşumu Nasıl Gerçekleşir ?

Tek bir virüs partikülü tıp dilinde adı (viryon) DNA yada RNA olabilen bir nükleik asit iç çekirdeğinden ve bunu çevreleyen iki adet protein kabuğundan tıp dilinde (kapsidler) oluşmaktadır. Dış kapsidi çevrelemekte olan diğer bir tabaka olan viral zarf, genel olarak bakıldığında proteinden meydana gelmektedir. Nükleik asit virüsün kopyasını yapabilmesi için kodlanmış talimatları içeren gen zincirinden oluşmaktadır.

Virüslerin Sebep Olduğu Hastalıklar Nelerdir ?

Viral enfeksiyonlar genel olarak virüslerin yol açtığı hastalıkların bütününden oluşmaktadır. Viral hastalıklar arasında grip, soğuk algınlığı, suçiçeği, siğil, uçuk, kızamık, çocuk felci, kabakulak, hepatitler, kuduz, Kırım Kongo kanamalı ateşi, ansefalit, İnfluenza A, ebola kanamalı ateşi, herpes simpleks,  Zika virüsü, SARS virüsü, sarı humma gibi hastalıklar bulunmaktadır. Bağışıklık sistemi yetmezliğine sebep olan virüsler AIDS hastalığına neden olmaktadır.

-Kızamık: Tıp dilinde Rubeola, çocukluk dönemi hastalıkları arasındadır. Akut ve viral enfeksiyondur ve vücutta makülopapüler döküntüler ile seyir göstermektedir. Kızamık doğrudan bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık, sağlıklı olan bireye hastanın tükürük damlacıklarıyla, konuşmasıyla ve öksürmesiyle bulaşır.

-Suçiçeği : Tıp dilinde (varisella)  Çocukluk çağlarında görülen, hafif ateş ve aynı zaman da döküntülerle seyir gösteren bulaşıcı olan enfeksiyon hastalığıdır.

-Kabakulak : Eski dönemlerde oldukça sık görülen ve aşılama başlamasından sonra çok daha az sıklıkta görülen viral bir hastalık türüdür. Kabakulak enfeksiyonu taşıyıcı olan bireylerden direkt temas yoluyla, tükürük yoluyla ve hava yolundan damlacıklar aracılığıyla bulaşır. Hasta olan birey virüsü öksürük, aksırık yada hapşırma gibi yollarla başka bireylere bulaştırır.

-Çocuk felci : Tıp dilinde (poliomyelit) Santral sinir sistemi, üst solunum yolu ve aynı zaman da mide-bağırsak şikayetleri ile başlayan genel virüs enfeksiyonları arasındadır. Hastalık enfekte dışkı ile bulaşmış olan yiyecek ve içecekler ile ve aynı zaman da damlacık yoluyla bulaşır.

-Viral ensefalitler: Virüsler doğrudan beyin zarına yayılabilir veya kan yada lenf yoluyla beyne yerleşir ve iltihaba sebep olur. İltihabın yayılım durumuna, doku ölümüne sebep olmasına, yerleştiği alana, sinir dokusunda etkilenen bölgelere göre farklı şikayetlere sebep olur. Hastalık doğrudan enfekte olan bireyin solunum damlacıklarıyla, enfekte su ve yiyeceklerle, cilt temasıyla ve böcek ısırıklarıyla bulaşır.

-Nezle (soğuk algınlığı): Nezlenin tam olarak özel bir etkeni yoktur ve birçok virüs türü nezleye sebep olabilir. Hastalık, hasta ve taşıyıcıların boğaz, burun salgısı yada solunum yoluyla direkt veya dolaylı yoldan bulaşır. Nezle genel olarak doğrudan temas ve damlacık yoluyla kapalı ve kalabalık olan ortamlarda yayılmaktadır. Nezle yıl içerisinde 3 ila 8 kez tekrarlayabilmektedir.

-Grip (influenza): Tıp dilinde İnfluenza virüsü solunum yoluna yerleşmektedir ve genel olarak kış aylarında salgınlara sebep olur. Hastalık ağız, boğaz ve aynı zaman da burun salgılarıyla kolay ve oldukça hızlı bir şekilde bulaşır. Bulaşma direkt temas veya hava yoluyla olabilmektedir.

-Kuduz: Virüs sayesinde meydana gelen ve santral sinir sistemini tutan bir tür enfeksiyon hastalığıdır. Kuduz virüsü, doğrudan kuduz bir hayvanın insana ısırması veya başka bir hayvana ısırması yoluyla bulaşır. Kuduz virüsünü taşımakta olan yarasaların yaşadıkları mağaralara girmek solunum yolu sebebiyle kuduz hastalığına sebep olur.

-AIDS: HIV virüsü, insan vücudunda bulunan hastalıklara karşı korunmasını sağlayan bağışıklık sistemini doğrudan çökerttiği için virüse bu isim verilmiştir. Açılımı ise vücut bağışıklık sistemi virüsüdür. Hastalık doğrudan kan ürünleriyle, cinsel temasla, kan yoluyla, anneden anne karnındaki bebeğe geçiş yoluyla ve aynı zaman da kullanılan bazı kişisel eşyalarla jilet, diş fırçası, tırnak makası, berber ve koaför eşyaları ile bulaşabilir.

-Hepatit A: Dünya genelinde oldukça fazla görülen ve aynı zaman da bilinen eski bir enfeksiyon hastalığıdır. Halk arasında daha çok sarılık olarak bilinir. Akut viral bir enfeksiyon türüdür. Hepatit A virüsünün bulaşma yolu, hasta yada taşıyıcıların dışkı ve idrarları ile aynı zaman da ağız salgıları’dır. Bulaşma doğrudan ağız yoluyla olur. Kirli yada kontamine sular, içecekler, yiyecekler, eşyalar; iyi pişmemiş olan sebze, yumurta, istiridye, midye, süt ve süt ürünleri gibi besinler aracılığı ile bulaşma olur.

-Hepatit B: Dünya genelinde sıklıkla görülebilen ve yaş, cinsiyet ayırt etmeyen bir enfeksiyon hastalığı türüdür. Hastalık, doğrudan hasta ve taşıyıcıların kan ve kan ürünleri, kişisel eşyalar (jilet, diş fırcası, enjektör, iğne, dövme, akupunktur, diş tedavisinde kullanılan aletler,  kulak deldirme ve anne karnıdaki bebeği geçiş,  vücut sıvıları (meni, tükürük, vajen salgısı ve anne sütü gibi), yollar ile bulaşır.

-Hepatit C: Hepatit C hastalığının nedeni hepatit C virüsüdür. Hastalığın bireylere bulaşma yolları hepatit B’de olduğu ile aynıdır. Bulaşma tam olarak kan ve kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş bireysel eşyalar, cinsel temas ve aynı zaman da anneden fetusa geçme şeklinde olmaktadır.

-Herpes simpleks (uçuk): Herpes, tam olarak 6 çeşit virüsten oluşan bir virüs ailesini tanımlamaktadır. Herpes virüsü ailesi ele alındığında ; Herpes simpleks virüs, suçiçeği virüsü, Ebstein-Barr virüsü ve zona virüsü vardır. Herpes simpleks virüsü öpüşme, kucaklaşma ve aynı zamanda cinsel yolla temas sonucu bulaşmaktadır.

-İnfluenza A (H1N1): İnfluenza A virüsü son yıllara baz alındığında sağlığı tehdit eden salgınlara sebep olmaktadır. Domuz gribi ve aynı zaman da kuş gribi bu virüsün sebep olduğu hastalıklardır. Hastalığa sebep olan virüs kuşları ve domuzları enfekte etmektedir. Özellikle kümes hayvancılığı yapılan alanlarda hastalık çok daha kolay yayılmaktadır. H1N1 virüsü, bireyden bireye damlacık yoluyla, kontamine olmuş eller ve çeşitli kişisel eşyalarla ve aynı zaman da solunum yolundan bulaşır.

-Kırım Kongo kanamalı ateşi: Ülkemizde sıklıkla rastlanan hastalık taşıyıcı olan keneler yolu ile geçmektedir. Yabani olan hayvanlar, çiftlik hayvanları insanlar arasında virüsün taşınmasına ve doğrudan yayılmasına sebep olur. Keneler, virüsü doğrudan insanların yada hayvanların kanını emerken bulaştırmaktadırlar. Hastalık doğrudan enfekte kan, salgı yada dokulara doğrudan temas yolu ile bireyden bireye bulaşır.

-Ebola: Virüs son derece bulaşıcı ve salgınlara neden olan ölümcül bir hastalıktır. Ebola kanamalı ateşi olarak da tanımlanmaktadır. Hastalık enfekte bireyin kan yada diğer vücut sıvılarıyla direkt temas sonucu, hasta kişilerin vücut sıvıları bulaşmış olduğu kontamine eşyalarla ve aynı zaman da hasta hayvanlara temas etme ile bulaşmaktadır.

-Zika: Flavivirüs grubundan olan bir RNA virüsü, Zika virüsünün sebep olduğu ve insanlara sivrisinek sokması yoluyla bulaşan bir hastalık türüdür. Enfekte olmuş sivrisinekler hastalığı insanlara sokma yolu ile bulaştırırlar. Zika virüsü doğum yoluyla yada gebelik sürecinde anneden doğrudan bebeğe bulaşır. Zika virüsü aynı zaman da enfekte kan ve cinsel yolla da bulaşabilmektedir.

-Sarı humma: Genel olarak grip benzeri belirtilerle başlayarak, ağır karaciğer hastalığı ve aynı zaman da kanamalı ateşe kadar gidebilen akut viral bir hastalık türüdür. Sarı humma virüsü insanlara doğrudan sivrisinekler aracılığıyla bulaşmaktadır.